Nova Sveštena epistasija Svete Gore

U skladu sa Ustavom Svete Gore, 14. juna po novom i 1. juna po starom kalendaru, nakon doksologije u Protatskoj crkvi u Kareji, izvršen je čin primopredaje Sveštene epistasije, izvršnog administrativnog tela Svete Gore sa jednogodišnjim mandatom.

Dosadašnju epistasiju, na čelu sa protoepistatom starcem Simeonom iz manastira Dionisijata, nasledila je epistasija predvođena Svetim manastirom Velika Lavra. Dužnost prota Svete Gore je preuzeo starac Avram sa ostalim članovima epistasije: o. Haritonom iz Dohijara, o. Sisojem iz Ksenofonta i o. Gavrilom iz Esfigmena.

Primopredaji su prisustvovali guverner Svete Gore, g. Alkivijadis Stefanis, zamenik guvernera, g. Aristos Kasmiroglu, predstavnici svih svetogorskih manastira u svojstvu članova Sveštene opštine, državni zvaničnici, predstavnici bezbednosti na Svetoj Gori, kao i gradonačelnik Soluna g. Stelios Angeludis.

Na svečanom prijemu nakon ustupanja dužnosti novoj epistasiji se razgovaralo i o poseti premijera Grčke, g. Kirijakosa Micotakisa Svetoj Gori početkom sledećeg meseca.

Sveštena epistasija je upravno telo (vlada) Svete Gore, neka vrsta izvršnog organa Sveštene opštine, koju sačinjavaju predstavnici svih dvadeset hijerarhijski raspoređenih manastira.

Prvih pet manastira u toj hijerarhiji se nalaze na čelu tzv. tetrada, odnosno pet grupa od po četiri manastira, uz sledeći redosled:

1. VELIKA LAVRA (Dohijar, Ksenofont, Esfigmen);

2. VATOPED (Kutlumuš, Karakal, Stavronikita);

3. IVIRON (Pantokrator, Filotej, Simonopetra);

4. HILANDAR (Ksiropotam, Sveti Pavle, Grigorijat);

5. DIONISIJAT (Zograf, Pantelejmon, Konstamonit).

Predstavnik prvog manastira u okviru svake tetrade preuzima jednogodišnju dužnost protoepistata. Sledeće godine će dužnost preuzeti predstavnik manastira Vatopeda.

Hilandar je jedini negrčki manastir na Svetoj Gori čiji predstavnik svake pete godine predsedava sastancima Sveštene epistasije kao protoepistat.

Članovi Sveštene epistasije se sastaju svakodnevno i obavljaju tekuće obaveze, a između ostalog potpisuju i pečatiraju i posebne pokloničke pasoše – diamonitirione. Sastanci epistasije se održavaju u Kareji, u zgradi Sveštene opštine.

Ovakav način administrativne uprave Svetom Gorom je utvrđen odredbama tipika iz 1783. godine, koje je propisao vaseljenski Patrijarh Gavrilo IV.