Nedjelja Pravoslavlja u Zagrebu

Trojica episkopa služila su u Prvu nedjelju Časnog posta Svetu Liturgiju u Zagrebu. Na bogosluženju je pročitan Sinodik pravoslavlja iz 843. godine, a služen je i pomen žrtvama Nato bombardovanja.

Svetom Liturgijom Vasilija Velikog koja je služena u Nedjelju Pravoslavlja, 24. marta, u narodom ispunjenom hramu Preobraženja Gospodnjeg u Zagrebu, načalstovao je Njegovo Preosveštenstvo Episkop pakračko-slavonski Jovan. Sasluživali su mu Episkopi zahumsko-hercegovački Dimitrije i buenosajreski i južno-centralnoamerički Kirilo, administrator Mitropolije zagrebačko-ljubljanske, dubrovački paroh jerej Miroslav Bošković i zagrebačko sveštenstvo, a pojao je Hor Sabornog hrama pod vođstvom Olene Ciglenjak.

Sinodik Pravoslavlja, dokument sabora održanog 843. godine u Carigradu, kojim se ispovjeda pravoslavna vjera i kojim se, pored drugih jeresi, osuđuje i jeres ikonoborstva, pročitao je Vladika Dimitrije, a po otpustu bogosluženja Episkop Kirilo se zahvalio dvojici vladika koji su se odazvali njegovom pozivu da u Zagrebu saborno proslave Prvu nedjelju Svete Četrdesetnice.

Povodom dvadeset pete godišnjice NATO agresije na SR Jugoslaviju održan je i pomen svim žrtvama postradalim tokom bombardovanja, a druženje je nastavljeno u prostorijama Crkvene opštine Zagreb.

Nakon pročitanog odlomka iz Jevanđelja (Jn. 1, 43-51), besjedio je vladika Jovan i kazao da je pitanje mogućnosti slikanja lica Božjeg, kao lica Sina Božjeg, a ne samo čovječijeg, središnje pitanje istorije Crkve do dana današnjeg. ”Svih su se sedam vaseljenskih sabora, osim jednog, bavili time da li se Isus, da li se Bog istinski ovaplotio i postao čovjek, Ješua”. Konačno je to uobličio Sedmi vaseljenski sabor davši potvrdan odgovor i obrazloživši ga na osnovu pisanja Svetog Jovana Damaskina, monaha manastira Svetoga Save u Judejskoj pustinji, rekao je episkop.

Vladika Jovan je kazao da, pošto se Hristos istinski ovaplotio, mi ga možemo istinski i oslikati, a da, pošto je istinski bio ikona Carstva Nebeskog, mi ga ne možemo slikati samo kao običnog čovjeka, već u Njemu vidimo i Boga i Oca, vidimo i Carstvo Nebesko. ”Kao i svaka druga tajna Crkve, kao i svaka druga istina Crkve, naravno da je to izazvalo najstrašniju pobunu, najstrašniji progon i u Crkvi, jer su se pobunili oni koji su se držali starozavjetne zabrane izobražavanja likova. Jevreji su u vizantijsko vrijeme počeli da slikaju likove na podovima i zidovima svojih sinagoga, daleko na istoku današnje Sirije. Tamo je jedan čovjek koji je došao iz Makedonije dao da se oslika sinagoga. Sinagoga u Dura Europosu je kao da uđete u Mileševu ili Sopoćane – sva oslikana likovima svetih, likovima proroka. Počeli su i Jevreji, pod uticajem Crkve Božje, da sagledavaju sebe očima novozavjetnim i da oslikavaju one svete koji su prorokovali dolazak istinskog Boga i istinskog Čovjeka, pa su se, negdje u petom ili šestom vijeku, okrenuli od toga i rekli: ‘Gospode, šta mi ovo činimo? Mi smo izdali vjeru Otaca’”, rekao je episkop.

Potom su se pojavili romejski [vizantijski] carevi koji su primili mržnju prema liku Božjem i koji su počeli progoniti svakog ko se poklanja liku Božjem izobraženom na ikoni. „Progon Crkve, koja je tokom tog gonjenja rodila na desetine i stotine Svetih, trajao je 150 godina. Među mučenicima iz tog perioda su Teofan, Sveti Jovan Damaskin koji je bez ruke ostao, kao i brojni drugi koji su život svoj dali u vrijeme vizantijskog, navodnog hrišćanskog carstva, za istinskog Boga, istinskog čovjeka izobraženog na ikoni, da bi, na današnji dan, 843. godine, blagočestiva carica Teodora i patrijarh  Metodije, konačno sazvali Sabor koji je donio Sinodik Pravoslavlja i proglasio vaskolikoj vaseljeni pobjedu ikonopoštovanja i konačnu propast ikonomržnje, ikonoprogona“, rekao je vladika Jovan.

N.M.