Sveti Jovan Krstitelj
Jovan Krstitelj i Preteča bio je sin sveštenika Zaharije i njegove žene Jelisavete. Do tridesete godine živio je asketskim životom u Judejskoj pustinji. Odjeća mu je bila sašivena od kamilje dlake, a ogrnut je bio kožnim opasačem. U pustinji se hranio skakavcima i divljim medom i bio je posvećen postu, molitvi i pokajanju.
Sveti Jovan je najavljivao dolazak Spasitelja pozivajući sve na pokajanje riječima:
Pokajte se, jer se približi Carstvo Božje. Na taj način je svjedočio da je Carstvo Božije sam Hristos te da je potrebno pokajanje da bismo mogli da prihvatimo Hrista, odnosno Carstvo Božje koje dolazi.
Glavna uloga Jovana Krstitelja odigrala se na dan Bojogavljenja, zbog čega je Crkva u petom vijeku odredila da se njegov spomen proslavlja i dan poslije tog velikog praznika, kao što se i dan po Božiću proslavlja Sabor Presvete Bogorodice.
Za Jovana je sam Gospod Hristos rekao da je bio
najveći među rođenima od žene, a Sveto pismo ga naziva anđelom. Zbog toga se sveti Jovan u crkvenom ikonopisu često prikazuje sa krilima anđela.
Za spomen svetog Preteče u januaru vezuje se i događaj sa prenosom njegove ruke u Antiohiju. Naime, jevanđelist Luka poželio je da prenese u Antiohiju tijelo Jovanovo iz Sevastije, gdje je veliki prorok bio obezglavljen po naredbi cara Iroda. Uspio je da dobije i prenese samo jednu ruku. Ona se u Antiohiji čuvala sve do desetog vijeka, kada je prenijeta u Carigrad.
Zbog njegovog značaja u domostroju spasenja, Crkva je odrijedila da svaki utorak u godini bude posvećen svetom Preteči, a njegov spomen proslavlja se više puta tokom godine.
Među pravoslavnim Srbima Sabor svetog Jovana je druga po rasprostranjenosti krsna slava, odmah poslije svetog Nikole, a brojni su i hramovi u čitavom hrišćanskom svijetu njemu posvećeni.
